Toàn cảnh hội nghị

Công tác pháp chế năm học 2024-2025 đạt nhiều kết quả nổi bật

Trong báo cáo tổng kết công tác pháp chế năm học 2024–2025 đối với các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc, Vụ trưởng Vụ Pháp chế Mai Thị Anh cho biết: Bộ GDĐT xác định xây dựng và hoàn thiện thể chế là nhiệm vụ trọng tâm, bám sát tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) do Bộ ban hành đều tuân thủ Luật Ban hành VBQPPL, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất với văn bản cấp trên, qua đó góp phần tháo gỡ khó khăn trong thực tiễn quản lý và nhận được sự đồng thuận xã hội.

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Mai Thị Anh báo cáo tại hội nghị

Từ tháng 9/2024 đến 30/8/2025, Bộ đã ban hành và trình ban hành 76 văn bản (tăng 19 văn bản so với năm học 2023-2024). Trong đó có: 01 Nghị quyết của Bộ Chính trị, 01 Luật, 02 Nghị quyết của Quốc hội, 11 Nghị định (tăng gấp hơn 5 lần so với năm học trước), 08 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 35 Thông tư (tăng gần 30% so với năm học trước) và 18 Quyết định cá biệt của Bộ trưởng.

Sự gia tăng này cho thấy chuyển biến rõ nét từ định hướng chỉ đạo của Nghị quyết 66-NQ/TW và Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục, đồng thời góp phần thể chế hóa kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục Vũ Minh Đức tham luận tại hội nghị

Về kiểm tra, xử lý, rà soát và hệ thống hóa VBQPPL, Bộ GDĐT đã thường xuyên tổ chức theo thẩm quyền và chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tư pháp. Trong năm học 2024–2025, Bộ đã rà soát 181 nhiệm vụ, trong đó có 02 thuộc thẩm quyền Quốc hội, 39 thuộc Chính phủ, 80 thuộc Bộ trưởng GDĐT (13 nhiệm vụ phân cấp cho địa phương, trong đó 06 nhiệm vụ cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh), 47 thuộc UBND các cấp. Công tác này có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo Kế hoạch số 40/KH-BCĐT và Nghị quyết số 71-NQ/TW, góp phần tăng cường tính minh bạch, đồng bộ và khả thi của hệ thống pháp luật giáo dục.

Về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và truyền thông chính sách, Bộ GDĐT cùng các đơn vị trực thuộc đã triển khai kịp thời Kế hoạch PBGDPL năm học 2024–2025, gắn với Kết luận số 80-KL/TW, Quyết định số 1521/QĐ-TTg và các văn bản liên quan. Hoạt động PBGDPL ngày càng đa dạng, thiết thực gồm: “Tuần sinh hoạt công dân” đầu và cuối khóa, hội thảo, tọa đàm, câu lạc bộ pháp luật, phiên tòa giả định, thi tìm hiểu pháp luật, sân khấu hóa, hội trại, diễn đàn… Nội dung tập trung vào các quy định mới về quản lý giáo dục đại học, quyền và nghĩa vụ của nhà giáo, viên chức, học sinh, sinh viên; phòng, chống bạo lực học đường, ma túy, tệ nạn xã hội; an toàn thông tin, an ninh mạng; hỗ trợ khởi nghiệp.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học Nguyễn Tiến Thảo trình bày tham luận “Tình hình triển khai quy định về tự chủ mở ngành đối với các cơ sở giáo dục đại học”

Công tác truyền thông chính sách theo Đề án 407/QĐ-TTg ngày 30/3/2022 được triển khai song hành với quá trình xây dựng và lấy ý kiến VBQPPL, góp phần nâng cao chất lượng văn bản, phát huy dân chủ, định hướng dư luận và tạo sự đồng thuận xã hội.

Trong theo dõi thi hành pháp luật, Bộ GDĐT tập trung thu thập, xử lý thông tin từ cơ sở, kịp thời giải quyết 14 kiến nghị trong năm 2024 liên quan đến chính sách đối với nhà giáo, học sinh, sinh viên, chương trình đào tạo, tuyển sinh. Bộ cũng đã triển khai 16 nhiệm vụ điều tra, khảo sát, qua đó nhận diện rõ bất cập, chồng chéo trong một số quy định pháp luật; đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung, trong đó có các quy định về phân cấp, phân quyền và xử lý vi phạm hành chính (hiện đang hoàn thiện dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 04/2021/NĐ-CP và Nghị định 127/2021/NĐ-CP).

Đại biểu tham dự hội nghị

Nhìn chung, trong năm học 2024-2025, công tác xây dựng, hoàn thiện và thi hành pháp luật của ngành giáo dục đã đạt nhiều kết quả nổi bật, phản ánh sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ từ trung ương đến cơ sở, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và tạo nền tảng cho đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.

Nâng cao hiệu lực công tác pháp chế, hoàn thiện thể chế giáo dục trong giai đoạn mới

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh: hội nghị pháp chế được tổ chức nhằm trao đổi phương hướng công tác năm học này, phổ biến nhiệm vụ, nâng cao năng lực và triển khai hiệu quả công tác pháp chế; đồng thời là dịp quan trọng để nhìn nhận kết quả, chỉ rõ hạn chế và xác định nhiệm vụ, giải pháp cho giai đoạn tới.

Công tác pháp chế được Bộ trưởng đặc biệt quan tâm, đồng thời cũng là yêu cầu bắt buộc của Chính phủ đối với người đứng đầu các bộ, ngành và đơn vị trực thuộc. Tầm quan trọng của công tác này ngày càng được khẳng định, nhất là khi năm học 2024–2025 diễn ra trong bối cảnh nhiều chuyển biến lớn về kinh tế - xã hội và tổ chức bộ máy nhà nước, từ việc sắp xếp, sáp nhập địa phương đến triển khai mô hình chính quyền hai cấp. Ngành Giáo dục đã nhanh chóng thích nghi, góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ chung của đất nước.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc phát biểu tại hội nghị

Về kết quả cụ thể, Thứ trưởng cho biết: ngày 12/6/2025, Bộ GDĐT đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 142/2025/NĐ-CP và 143/2025/NĐ-CP; cùng ngày, Bộ trưởng cũng ban hành 5 Thông tư về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong quản lý giáo dục. Các văn bản này có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua nhiều văn bản quan trọng do Bộ GDĐT tham mưu, trong đó có Luật Nhà giáo; Nghị quyết số 217/2025/NQ-QH15 về miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông; Nghị quyết số 218/2025/NQ-QH15 về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ GDĐT cho các cá nhân vì có thành tích xuất sắc trong công tác rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý những vướng mắc trong hệ thống pháp luật

Bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn những hạn chế: tiến độ ban hành và rà soát văn bản còn chậm; chất lượng văn bản nội bộ tại một số cơ sở GDĐH chưa đồng đều, chưa kịp thời cập nhật; việc phối hợp triển khai giữa các đơn vị chưa thật sự nhịp nhàng…

Do đó, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, đánh giá khách quan kết quả đạt được và hạn chế, phân tích nguyên nhân, đồng thời đề xuất giải pháp để hoàn thiện khung pháp lý, cơ chế chính sách bảo đảm đồng bộ, phát hiện vấn đề mới và tháo gỡ vướng mắc. Trên cơ sở đó, cùng nhau xác định nhiệm vụ trọng tâm cho năm học 2025–2026, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý.

Nhân dịp này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc đã trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ GDĐT cho 4 tập thể và 12 cá nhân vì có thành tích xuất sắc trong công tác rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý những vướng mắc trong hệ thống pháp luật.